Zdecydowana większość działalności gospodarczych decyduje się na opodatkowanie na zasadach ogólnych, czyli według tzw. skali podatkowej. To podstawowa forma opodatkowania obejmująca nie tylko przedsiębiorców, ale również osoby uzyskujące dochód, czyli pracowników etatowych, pracowników wykonujących pracę w oparciu o umowy cywilnoprawne, czy rencistów, emerytów itp.
Skala podatkowa, czyli fundament systemu podatkowego
Przedsiębiorcy mają do wyboru kilka form opodatkowania swej działalności. Podstawową jest skala podatkowa, obok której istnieje możliwość wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, karta podatkowa lub podatek liniowy. Każda z form opodatkowania ma swoje wady i zalety, niektóre zarezerwowane są jedynie dla wybranych działalności czy to względem limitu osiąganych przychodów, czy też rodzaju działalności.
Ponadto obowiązuje zasada, iż prowadząc firmę i świadcząc usługi pracy na rzecz swego pracodawcy, nie można wybrać innej formy opodatkowania działalności niż skala podatkowa. W zależności od wybranej formy podatkowej obowiązuje różne rozliczenie podatkowe. Dość istotnym jest fakt, że jeśli przedsiębiorca, rejestrując działalność nie wskazuje formy opodatkowania, jakie wymienia system podatkowy, wówczas automatycznie zostanie mu przypisana skala podatkowa 2024.
Zalety i wady skali podatkowej
Zanim przejdziemy do plusów i minusów, z jakimi wiążą się stawki skali podatkowej, warto zdefiniować co to jest skala podatkowa. Jak sama nazwa wskazuje skala podatkowa, obejmuje stawki podatku, które oddziela próg podatkowy. Aktualnie obowiązują dwie stawki podatku 12% i 32% oraz w przypadku przekroczenia miliona złotych dodatkowo 4% podatku solidarnościowego. Przekroczenie rocznego przychodu na poziomie 120 tysięcy złotych powoduje zmianę stawki z 12% na 32%.
Zasadnicze zalety skali podatkowej to możliwość skorzystania z ulg podatkowych, odliczeń, jak też kwoty wolnej od podatku. Zaletą jest także to, że można rozliczyć się z małżonkiem, złożenia jednego zeznania rocznego osiągając dochody z wielu źródeł. Jednak podatek progresywny to nie tylko plusy, ma też on swoje złe strony. Istotną wadą, jaką cechuje opodatkowanie skala podatkowa to konieczność sumowania dochodów ze wszystkich źródeł do limitu 120 tysięcy złotych w skali roku. Inne wady skali podatkowej to brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej, większa formalizacja rozliczenia, dokumentacji firmowej.
Jak działa skala podatkowa?
Zasadą, na której oparta jest skala podatkowa, jest granica przychodów rocznych w kwocie 120 tysięcy złotych, po której przekroczeniu podatnik zobowiązany jest uiścić wyższy podatek. Zanim przedsiębiorca zdecyduje o zmianie formy opodatkowania dobrze jest zapoznać się z tym jak działa skala podatkowa, analizując jej cechy.
Podstawowym pojęciem jest podstawa obliczenia podatku, czyli suma uzyskana po odjęciu od kwoty przychodów kwoty wolnej od podatku oraz należnych ulg. Rozliczenie roczne na zasadach ogólnych następuje na formularzach PIT-37 lub PIT-36 dla przedsiębiorców. Drugim z pojęć jest zaliczka na podatek dochodowy, czyli wartość podatku zapłaconego na bieżąco od wykazywanych przychodów. Wartość ta jest iloczynem stawki podatku i podstawy opodatkowania, odpowiednio według stawek 12%, 32% lub 32%+4%. Zaliczka odprowadzana jest przez pracodawcę do 20 go każdego miesiąca po uzyskaniu dochodu lub przez przedsiębiorcę samodzielnie.
Jakie są zalety skali podatkowej?
Powszechnie wymienianą zaletą skali podatkowej jest możliwość odliczenia kwoty wolnej od podatku w wysokości 33 tysięcy złotych, jak również kosztów uzyskania przychodu. Prócz wymienionych można też skorzystać z celowych odliczeń jak ulga na dzieci, dla samotnie wychowujących rodziców, z tytułu darowizny itd. Możliwe jest także odliczenie straty z działalności gospodarczej, kosztów uzyskania przychodu.
Masz dodatkowe pytania? Skontaktuj się z nami, kancelaria podatkowa Bydgoszcz jest do Twojej dyspozycji.
Jakie są wady skali podatkowej?
Największym minusem skali podatkowej jest wysokość podatku po przekroczeniu progu podatkowego do stawki 32%. Jest to forma opodatkowania nieopłacalna, gdy nie korzysta się z ulg podatkowych. Kolejną niedogodnością jest konieczność prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wraz z rocznym spisem z natury, pełną ewidencją, co generuje potrzeby obsługi księgowej.
Kto korzysta ze skali podatkowej?
Najczęściej ze skali podatkowej korzystają pracownicy, jak i przedsiębiorcy drobni nieosiągający przychodów przekraczających próg podatkowy. Czasem warto rozważyć podatek liniowy o stawce 19%, który może okazać się optymalny dla wybranej działalności gospodarczej. Co prawda zmiana formy opodatkowania nie jest dozwolona w dowolnym momencie to, jest możliwa. Zmiany formy opodatkowania możliwe są po zakończeniu starego roku podatkowego i wymagają pisemnego wniosku.
Sprawdź również: Formy opodatkowania PIT dla działalności gospodarczej w 2024 roku
