Tysiąc po roku, a licznik rośnie. Tak wyglądają statystyki dotyczące fundacji rodzinnej. Co sprawia, że zainteresowanie tym mechanizmem sukcesyjnym rośnie? Jak założyć fundację rodzinną krok po kroku?
Czym jest fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna to mechanizm sukcesyjny, który objęła ustawa z maja 2023 roku. Pomaga gromadzić, zabezpieczyć i zarządzać majątkiem rodziny. Rozwiązanie zyskuje coraz większą popularność. Ułatwia prowadzenie biznesu przez pokolenia, bez konieczności osobistego zaangażowania prawnych następców. A prościej: chroni majątek rodziny przed rozdrobnieniem.
Wprowadzenie ustawy o fundacji rodzinnej to efekt inspiracji mechanizmami prawnymi funkcjonującymi m.in. w Szwajcarii i Austrii. Rząd wziął pod lupę koncepcję trustu oraz zagraniczne fundacje prywatne i postanowił wprowadzić własne rozwiązanie.
Jakie korzyści niesie ze sobą fundacja rodzinna?
Fundacja rodzinna chroni interesy finansowe familii. Dzięki temu, że zyskała status prawny, chroni nienaruszalność majątkową. Jej założenie oznacza, że beneficjenci mogą dużo swobodniej realizować świadczenia, tzn. składki majątkowe (w tym pieniężne, rzeczy, prawa). To rozwiązanie jest krokiem w przyszłość, gdyż ułatwia zaplanowanie sukcesji w perspektywie wielu pokoleń. Chroni udziały kolejnych spadkobierców, ale także założycieli (zwanego też fundatorem) fundacji rodzinnej.
Skład fundacji rodzinnej
Fundację rodzinną tworzą założyciele i beneficjenci. Osoba, która powoła fundację do życia, jest zwana fundatorem. To ona powołuje beneficjentów, którymi najczęściej zostają członkowie rodziny. Fundacja rozpoczyna swoją działalność, gdy jej konto zasili majątek. To warunek konieczny, by fundacja rodzinna stała się odrębnym podmiotem prawnym, z zarządem i organami decyzyjnymi.
Koszty założenia fundacji rodzinnej w Polsce
Za fundacją rodzinną stoją także koszty, z którymi powinien się zainteresować każdy potencjalny fundator. By myśleć o wystartowaniu rozwiązania, należy wnieść fundusz założycielski. Jego wartość nie może być niższa niż 100 tys. zł.
Nie są to jedyne koszty. Prowadzenie tego przedsięwzięcia pochłonie fundusze na starcie, by pokryć opłaty sądowe, podatkowe i prawne. Potem dojdą koszty funkcjonowania i zarządzania fundacją (administracja i księgowość).
Jakie dokumenty są potrzebne do założenia fundacji rodzinnej?
Utworzenie fundacji rodzinnej jest możliwe na dwa sposoby. Pierwszy polega na wykorzystaniu aktu założycielskiego, który powstaje w chwili sporządzenia aktu. Drugi polega na spisaniu testamentu w obecności notariusza. Te dokumenty zabezpieczają fundację rodzinną prawnie. W chwili ich powstania, rozwiązanie zyskuje moc sukcesyjną (zabezpiecza beneficjentów na wypadek śmierci fundatora), a także chroni i ułatwia pomnażanie majątku.
Atrakcyjność podatkowa fundacji rodzinnej
Tematem fundacji rodzinnej zainteresowałem się szczególnie. Jej założenie niesie za sobą sporo korzyści podatkowych, w tym szereg ulg. Pierwsza zrealizuje się już na etapie zakładania fundacji rodzinnej. Wniesienie majątku do fundacji jest neutralne podatkowo (zwalnia fundację z podatku CIT do momentu wypłaty świadczeń beneficjentom). To rozwiązanie ułatwia pomnażanie majątku bez konieczności potrącania podatku dochodowego od zysków.
Czy to oznacza, że można zapomnieć o podatku CIT? Niezupełnie. Fundacja zapłaci daninę w wysokości 15 % w chwili wypłaty świadczeń beneficjentom. To także moment, gdy na beneficjentów spada obwiązek zapłaty 15% podatku dochodowego.
Warto pamiętać o zwolnieniu z PIT. Beneficjenci są w grupie zerowej. Ze względu na rodzinne powiązania z fundatorem fundacji, nie płacą podatku dochodowego. Nie obowiązuje ich również składka zdrowotna.
To jedne z wielu aspektów, które warto wziąć pod uwagę przy fundacji rodzinnej. W przypadku takich rozwiązań, warto pochylić się nad indywidualnym przypadkiem. Właśnie ta kwestia jest najczęstszym tematem spotkań ze specjalistą, jakim jest doradca podatkowy Bydgoszcz. Potrzebujesz pomocy? Zapraszam do kontaktu.
