Wakacyjną porą aż nie wypada zapomnieć o urlopie. Chociaż nie każdy pracownik decyduje się na wypoczynek w sezonie letnim. Przyjrzyjmy się temu dokładniej. Kiedy i w jakim wymiarze uzyskuje się prawo do urlopu wypoczynkowego?
Prawo do urlopu wypoczynkowego. Kodeks pracy.
Prawo do urlopu wypoczynkowego reguluje Konstytucja (II rozdział, art. 66 ust. 2), Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (art. 24), a także zapis w Kodeksie pracy. Ten ostatni dokument wyraźnie wskazuje, że prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje każdej osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę. Określa go cechami: coroczny, nieprzerwany i płatny. Zmienna urlopu to jego wymiar, którego wyliczenie nie zawsze jest takie proste. W zależności od kilku czynników, pracownikowi przysługuje podstawowe 20 do 26 dni urlopu wypoczynkowego. Jak to wyliczyć?
Urlop wypoczynkowy – jak liczyć?
W Kodeksie pracy znajdziesz kilka podpunktów dotyczących wymiaru urlopu wypoczynkowego, m.in.
Art. 154.
§ 1. Wymiar urlopu wynosi:
1) 20 dni — jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
2) 26 dni — jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
§2. Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę wymiar urlopu określony w § 1; niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
§3. Wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym, ustalony na podstawie § 1 i 2, nie może przekroczyć wymiaru określonego w § 1.
Jak sprawdzić ile dni urlopu mi przysługuje? Język urzędowy wcale nie pomaga w obliczeniach. Dlatego możesz sięgnąć po wygodny kalkulator urlopu wypoczynkowego. Znajdziesz go tu:
Kolejna opcja, to zapytać księgową z działu kadr, o długość urlopu, jaka Ci przysługuje.
Kiedy pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni? W Kodeksie pracy znajduje się wzmianka, że nie wcześniej niż po 10 latach zatrudnienia. Jednak w praktyce do stażu wliczają się także lata nauki. Przykładowo:
– ukończenie liceum podbija staż pracy o 4 lata,
– ukończenie technikum podbija staż pracy o 5 lat,
– studia magisterskie dają 8 lat stażu pracy.
Dlatego jeżeli pójdziesz do pracy tuż po szkole średniej, przez 6 lub 5 lat będziesz pracował na pełny wymiar urlopu. Po studiach trzeba przepracować 2 lata, by zyskać prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni.
W obliczeniach, warto wziąć pod uwagę wymiar zatrudnienia. Prawo do urlopu wypoczynkowego inaczej traktuje, np. osobę zatrudnioną na pół etatu. W tym przypadku, w zależności od stażu pracy przysługuje od 10 do 13 dni płatnego urlopu wypoczynkowego.
Wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego 2024
Niektórym pracownikom przysługuje wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego. W tym przypadku do standardowej „podstawy” zależnej od stażu pracy (od 20-26 dni) otrzymują kilka bonusowych dni urlopu wypoczynkowego. Do tej grupy zaliczają się:
– pracownicy z orzeczeniem o niepełnosprawności – dodatkowe 10 dni urlopu/rok
– inwalidzi wojenni i kombatanci – dodatkowe 10 dni urlopu/rok
– pracownicy socjalni – po 5 latach stażu w zawodzie dodatkowe 10 dni urlopu raz na 2 lata
– nauczyciele – dodatkowe wolne w okresie wakacji i ferii zimowych
– sędziowie i prokuratorzy – dodatkowe 6 dni urlopu rocznie po 10 latach pracy oraz 12 dni urlopu rocznie po 15 latach pracy.
Prawo do urlopu wypoczynkowego a okres próbny
Po jakim czasie pracownik nabywa prawo do urlopu? To pytanie zazwyczaj pada z ust osób zatrudnionych na okres próbny. W trakcie trwania takiej umowy (a także w pierwszym roku zatrudnienia), przysługuje Ci 1/12 podstawowego wymiaru urlopu. Wyjaśnijmy to na prostym przykładzie.
Po studiach otrzymujesz zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Wymiar przysługującego urlopu to 20 dni. Jednak liczba dni urlopowych będzie rosła proporcjonalnie z każdym przepracowanym miesiącem. Po przepracowanym miesiącu, przysługuje Ci 1.67 dni wolnych, co wynika z równania:
20 dni urlopowych: 12 miesięcy = 1.67
Na dłuższą przerwę od pracy, przykładowo tygodniową, będziesz mógł sobie pozwolić dopiero po przepracowaniu 5 pełnych miesięcy pracy. Po przepracowaniu roku, będzie Ci przysługiwał wymiar pełnych, 20 dni urlopowych.
Prawo do urlopu wypoczynkowego a nowa umowa po okresie bezrobocia
Twój staż pracy uprawnił Cię do 26 dni urlopu wypoczynkowego. W swoim zawodowym życiorysie miałeś przerwę i przebywałeś na bezrobociu. Kiedy pracownik nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego? Długość urlopu wypoczynkowego zależy od czasu, w którym zawrzesz nową umowę z pracodawcą. Po okresie próbnym otrzymasz do dyspozycji pulę urlopu proporcjonalnie pomniejszoną o te miesiące, gdy nie był związany żadną umową.
Załóżmy, że rozpoczniesz nową pracę od kwietnia. To oznacza, że Twoja roczna pula urlopu zmniejszy się do 17 dni (26 dni x 8/12 = 17, 33). W okresie próbnym przysługuje Ci 2,17 dni wolnych po każdym przepracowanym miesiącu (26 dni :12 miesięcy = 2.17). Po podpisaniu umowy na czas określony, otrzymasz pełne prawo do wykorzystania tych 17 przysługujących Ci dni. A po upływie roku, wróci prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 26 dni.
Potrzebujesz pomocy z zakresu prawa podatkowego? Skorzystaj z usług doświadczonej kancelarii – Kancelaria podatkowa Bydgoszcz
